تحلیل جرم انگاری تولید و پخش نرم افزار و ابزارهای الکترونیکی صرفاً مجرمانه در سیاست کیفری ایران در پرتو اسناد فرامرزی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه میبد

چکیده

جرم انگاری از مهمترین شیوه دولت ها برای مقابله با جرایم رو به رشد در فضای سایبر می باشد. با نظر به فضای مجازی از دیدگاه حقوق کیفری، می­توان بیان نمود که این جرم­انگاری در دو حوزه صورت گرفته است: نخست، جرم انگاری رفتارهایی که اصالتا باعث صدمه به دیگران و یا نقض اخلاق می­شود و دسته دوم رفتارهایی که مقدمه جرایم فوق یا معاونت در آن­ها می­باشد. تولید، تهیه، توزیع و نگهداری هر نوع ابزار الکترونیکی که صرفاً به منظور ارتکاب جرائم رایانه ای به کار می رود، در زمره این دسته بوده که برخی مصادیق آن در بند الف ماده 753 قانون مجازات اسلامی جرم انگاری شده است. با وجود سادگی این بند، هنگام اعمال آن، مسایلی پیش می­آید که نیازمند تدقیق می­باشد مانند آنکه جهت گیری سیاست کیفری ایران در خصوص ابزارهایی که کارایی دوگانه دارند، مفهوم دقیق جرم رایانه ای منظور این بند، سوء نیت خاص این جرم و وضعیت نگهداری این ابزارهای مجرمانه چیست. نوشتار حاضر با مطالعه کتابخانه ای و به روش توصیفی، تحلیلی، تطبیقی با مطالعه اسناد فرامرزی به تحلیل ماده فوق پرداخته و در صدد یافتن پاسخ هایی است که ضمن دارا بودن بنیان نظری، بتواند مسایل عملی را نیز پاسخگو باشد.

کلیدواژه‌ها


- آنجلیز، جینادی، جرایم سایبر، ترجمه عبدالصمد خرم‌آبادی و سعید حافظی، تهران، نشر شورای عالی اطلاع‌رسانی تهران،1383.
- آیوک، جان، ویروس‌ها و بد‌افزارهای کامپیوتری، ترجمه بابک بشری راد وآرش حبیبی لشکری ،چاپ نخست،تهران، انتشارات ناقوس،1391.
- پرسمن، راجر اس، مهندسی نرم افزار، ترجمه عین الله جعفرنژاد قمی و ابراهیم عامل محرابی، تهران، انتشارات دانش نگار، 1393.
- توحیدی، جلال و حسین امیرلی، «بایسته های کیفرگزینی در رویارویی با جرایم سایبری با تاکید بر رویه قضایی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 101، بهار 1397.
- جلالی فراهانی، امیرحسین، کنوانسیون جرائم سایبر و پروتکل الحاقی آن، تهران، نشر خرسندی چاپ دوم، 1395.
- داوری دولت آبادی، مجید، بدافزارها و راهکارهای مقابله با آن، ،تهران، نشر پندارپارس، چاپ اول، 1393.
- سینگر، فریدام، امنیت سایبری و جنگ سایبری، ترجمه‌ی علی‌اصغر جعفری لاری، تهران، نشر پندار پارس، چاپ اول، 1394.
- ضیایی‌پرور، حمید، جنگ نرم 1 (ویژه جنگ رایانه‌ای)، تهران، نشر مؤسسه فرهنگی و مطالعات و نحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران،1383.
- طاهری، محسن، «جرم و رایانه»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 9، زمستان 1372.
- عالی پور، حسن، حقوق کیفری فناوری و اطلاعات، تهران، نشر خرسندی، چاپ سوم، 1393.
- عزیزی، امیرمهدی، حقوق کیفری جرایم رایانه ای،تهران، نشر مجد، چاپ دوم، 1394.
- کردعلیوند، روح ا... و محمد میرزایی، «گونه شناسی جرایم سایبری با نگاهی به قانون جرایم رایانه-ای و آمار پلیس فتا»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 102، تابستان 1397.
- مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، امنیت و جنگ سایبری (2)(ویژه سلاح‌ها، جنگجویان و حملات سایبری)، تهران، نشر مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر، چاپ اول، 1391.
- نادرخانی، نیما، «ابزارهای مورد استفاده مجرمان و خرابکاران رایانه ای»، فصلنامه علمی ترویجی کاراگاه، شماره14 ،1390.

- Clough, Jonathan(2010), Principles of Cybercrime, Cambridge University Press.
- - Egele, M., Scholte, T., Kirda, E., & Kruegel, C. (2012). “A survey on automated dynamic malware-analysis techniques and tools”, ACM computing surveys (CSUR), 44(2), 6.
- - HIPCAR(2012), Cybercrime/e-Crimes: Model Policy Guidelines & Legislative Texts, Itu.int. (2019). [online] Available at: https://www.itu.int/ITU-D/projects/ITU_EC_ACP/hipcar/in-country_assistance/Grenada/HIPCAR-Grenada_Cybercrime_Report_Final_Draft_April2012.pdf [Accessed 1 May 2019].
- - Jefferson, Michael(2009), Criminal Law, Pearson (longman) publisher.
- - Mollan, Mike,(2008), Cases and Materials on Criminal Law, Routlege. Cavandish group.
- Rehman, Rizwan, G. C. Hazarika, and Gunadeep Chetia. (2011), "Malware threats and mitigation strategies: a survey." Journal of Theoretical and Applied Information Technology , vol. 29.2, 69-73.
- Malby, S., Mace, R., Holterhof, A., Brown, C., Kascherus, S., & Ignatuschtschenko, E. (2013), Comprehensive study on cybercrime, United Nations Office on Drugs and Crime, Tech. Rep.