جلوه‎های مصلحت عمومی در آیین دادرسی کیفری و چالش آن با حقوق فردی

نویسندگان

پردیس فارابی دانشگاه تهران

چکیده

آیین دادرسی کیفری در سه عرصۀ اصلی فرایند کیفری، نهادها و مقررات حاکم بر آن، تحت تأثیر مفهوم مصلحت عمومی شکل گرفته است. نهاد دادسرا، نظام‎ها و مدل‎های فرایند کیفری و مقرراتی چون صلاحیت و قرار تأمین کیفری بر اساس این مفهوم توجیه می‎شوند. آیین دادرسی کیفری یکی از بارزترین عرصه‌های تزاحم مصلحت عمومی و حق‎های فردی است و همان گونه که برای تأمین مصلحت عمومی تدوین شده است از حق‎های فردی نیز حمایت می‎کند؛ به گونه‎ای که یکی از هدف‏های آن را رسیدن به یک نقطۀ تعادل میان مصلحت عمومی و حق‎های فردی دانسته‎اند. در مقابل برخی از حق‎های رویه‎ای و ماهوی همچون حق بر فرض بی‎گناهی (اصل برائت)، حق بر دادرسی عادلانه، حق بر آزادی اقدام و حق بر حریم خصوصی را نیز تضمین می‎کند. این نوشتار با بررسی تمثیلی تزاحم حق‎های فردی با مصلحت عمومی مدعی است که قانون جدید آیین دادرسی کیفری، گام بلندی به سوی حفاظت از حق‎های بنیادین برداشته و مصلحت عمومی را در پاسداری از حقوق فردی تشخیص داده است، نه محدودسازی آن. ولی همچنان کاستی‎هایی در قانون دربارۀ حق بر دادرسی عادلانه و در تفاسیر ادارۀ حقوقی دربارۀ حداکثر مدت بازداشت موقت و ورود به حریم خصوصی وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


32. Anthony, G. (2011). “The Public Interest and Prosecutions”. pp. 1-8, Available at: https://amnesties-prosecution-public-interest.co.uk/themainevent/wp-content/uploads/2014/10/The-Public-Interest-and-Prosecutions.pdf
33. Banchuk, A. & Taylor, G. (2013). “Prosecution vs. Prokuratura: the European experience concerning the title of prosecuting services”. Available at: http://pravo.org.ua/en/news/20871123-prosecution-vs.-prokuratura-the-european-experience-concerning-the-title-of-prosecuting-services
34. Sadeleer, N. D. & Roller, G. & Dross, M. (2002). “Access to Justice in Environmental Matters”. Final Report. ENV.A.3/ETU/2002/0030.
35. Diggs, B. J. (1973). “The common good as reason for political action”. Ethics. Vol. 83, No. 4, pp. 283-293.
36. Packer, H. L. (1964). “TWO MODELS OF THE CRIMINAL PROCESS”. UNIVERSITY OF PENNSYLVANIA LAW REVIEW. Vol 113. No. 1. pp 1-68.
37. Pal, L. A. & Maxwell, J. (2004). “Assessing the Public Interest in the 21st Century: A Framework, a paper prepared for the External Advisory Committee on Smart Regulation”. Canadian Policy Research Networks Inc. Available at: http://www.researchgate.net/publication/251889900_Assessing_the_Public_Interest_in_the_21st_Century_A_Framework