حقوق و اختیارات مالی پدر در حقوق ایران و فرانسه

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی تهران

چکیده

چکیده فارسی:
اِعمال ولایت پدر و اجداد پدری بر فرزند و نواده در حقوق ایران، موجب شناسایی امتیازات عدیده‌ای برای این سرپرستان، جهت مداخله در امور مالی فرزند تحت سرپرستی آن‌هاست. قانون مدنی ایران، ولایت جد پدری را در عرض ولایت پدر پذیرفته و برای مادر، ولایتی جهت اداره امور مالی فرزند در نظر نگرفته است. در حقوق فرانسه نیز پیش از اصلاحات سال 1970 میلادی قانون مدنی فرانسه، قدرت مطلقه در مدیریت اموال فرزندان، به سانِ حقوق کنونی ایران، از آنِ شخص پدر بوده است. به موجب اصلاحات در قانون مدنی فرانسه، «قدرت مطلقه پدری»، جای خود را به «اشتراک و همکاری ابوین» در اداره اموال فرزند صغیر بخشیده است.

مقایسه بین دو شیوه متفاوت مدیریت اموال فرزند در حقوق ایران و فرانسه و بررسی مزایا و کاستی‌های هر کدام از این دو شیوه، از اهداف نوشتار کنونی است. در تعقیب اندیشه فوق، پژوهش حاضر با رویکردی تطبیقی در مقامِ روشن نمودن این دو مساله است که بر پذیرش الگوی ریاستی پدر در خانواده و یا مدیریت اشتراکی ابوین در این مورد، چه احکام مالی مترتب می‌گردد و نظریه پدرسالاری و تفویض اختیار مطلق مدیریت اموال فرزند به پدر و یا جد پدری او تا چه حدی مبتنی بر مصلحت واقعی طفل در عصر کنونی است.

کلیدواژه‌ها


Cornu, Gérard (2003), Droit civil, La Famille, paris, montchrestien, 8e édition.
Courbe, Patrick (2008), Droit de la famille, 5e édition, Sirey université.
Hauser, Jean; Danièle Huet-Weiller (1999), Traité De Droit civil, La famille, Fondation et vie de la famille, 1er volume, 2e édition, L.G.D.J.
Malaurie, Philippe; Hugues Fulchiron (2016), Droit De La Famille, LGDJ, 5e édition.
Renaut, Marie-Hélène (2017), Histoire Du Droit De La Famille, 2e édition, éditions-ellipses.
Terré, François; Philippe Simler (2008), Droit civil Les régimes matrimoniaux, Dalloz, 5e édition.
Cadars Beaufour, Céline (2012), [L'exercice de l'autorité parentale par le chef d'entreprise], AJ Famille.
Rude-Antoine, Edwige (2007), [Jean Carbonnier Et La Famille, Transformations Sociales Et Droit Civil], L'Année sociologique (1940/1948), Troisième série, Vol. 57, No. 2, Autour du droit: la sociologie de Jean Carbonnier, published by Presses Universitaires de France, pp. 527-543.
Civil relatives à la tutelle et à l'émancipation, JO 15 décembre 1964
Code civil, Dalloz, PDF, le 01 janvier 2017.
Loi n° 2002-305 du 4 mars 2002 relative à l'autorité parentale, JO 5 mars 2002.
Loi n° 85-1372 du 23 décembre 1985 relative à l’égalité des époux dans les régimes matrimoniaux et des parents dans la gestion des biens des enfants mineurs, JO 26 décembre 1985.
Loi n° 87-570 du 22 juillet 1987 sur l'exercice de l'autorité parentale, JO 24 juillet 1987.
Cass. civ. 1re, 11 février 2009, n°08-11. 337.
Cass. civ. 1re, 12 juillet 1994, Bull. civ. I, n°250.
Cass. civ. 1re, 14 mai 1992; JCPG 1993. II. 22097.
Cass. civ. 1re, 20 février 2007, Bull. civ. I n°63; Dr. famille 2007, n°103.
Cass. civ. 1re, 22 juin 1999, JCPG 1999. IV. 2274.
Cass. civ. 1re, 23 octobre 1996, JCPG 1997. IV. 2165.
Cass. civ. 1re, 25 juin 1998, JCP 1999, I, 101, n°5.
Cass. civ. 1re, 4 novembre 2010, JCP 2011, n°09-15. 165.
Cass. civ. 2e, 16 mars 1973, Bull. civ. II, n°166; RTD civ. 1974, 139.