ضرورت تأسیس زندان بین المللی در راستای اجرای احکام دیوان کیفری بین المللی

نویسندگان

دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

هرچند کیفر حبس به پاسخ اصلی زرادخانه‌های کیفری در برابر جرائم بین‌المللی تبدیل شده؛ اما یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که دیوان کیفری بین‌المللی با آن روبه‌رو است، چگونگی اجرای این کیفر است. اکنون براساس ماده 103 اساسنامه دیوان، اجرای حکم حبس از طریق موافقت‌نامه‌های اختیاری با کشورهای پذیرنده و در زندان‌های داخلی هر کشور اجرا می‌شود. البته دیوان، خود دارای بازداشتگاهی خاص در لاهه است که متهمان تا زمان صدور حکم و انتقال به زندان هدف، در این مکان نگهداری می‌شوند. به‌نظر می‌رسد اصل استقلال ساختاری دیوان، مستلزم ایجاد سازوکاری نوین در اجرای احکام حبس آن باشد؛ چه آنکه کشورهای پذیرنده نیز به‌دلیل عدم امکان نظارت کامل دیوان، عدم تمرکز، تمایز در خدمات و کیفیت زندان‌ها، نابرابری در حقوق زندانیان و تفاوت‌های فرهنگی، دینی و زبانی، نمی‌توانند به‌طور کامل اهداف اجرای کیفر حبس صادره توسط دیوان را برآورده کنند و حال آنکه اجرای حبس در زندان بین‌المللی موجب اجرای منصفانه مجازات نسبت به مجرمان بین‌المللی خواهد شد. این مقاله ضمن پرداخت مختصر به مفهوم، پیشینه و ضرورت وجودی زندان و چگونگی اجرای این کیفر در نظام بین‌الملل کیفری، با رویکردی آینده‌نگر، در پی اثبات ضرورت تأسیس یک زندان بین‌المللی است. از دیدگاه نگارندگان، برای اجرای کیفر حبس بین‌المللی، باید زندانی مستقل زیر نظر دیوان کیفری بین‌المللی ایجاد شود تا هم دیوان از وابستگی به دولت‌ها در این زمینه رها شود و هم از این رهگذر بتوان جنایت‌کاران بین‌المللی را در شرایط برابر و مناسب‌تری کیفر داد.

پرادل، ژان (1394)، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه: علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ دهم، تهران: انتشارات سمت.
    حاجی ده آبادی، احمد و جلیل‌زاده، مرتضی (1392)، «شکل‌گیری زندان‌های خصوصی و مطالعه تطبیقی آن در ایران و آمریکا»، مجله حقوقی دادگستری، شماره هشتاد و سوم.
    داوید، اریک (1384)، «دادگاه بین‌المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق»، ترجمه: مصطفی رحیمی، مجله حقوقی بین‌المللی، شماره هجده و نوزده.
    دلخوش، علیرضا (1390)، مقابله با جرائم بین‌المللی؛ تعهد دولت‌ها به همکاری، چاپ اول، تهران: شهر دانش.
    رحمانیان، حامد و پیری، حیدر (1392)، «بررسی کیفرشناختی جنایات بین‌المللی»، فصلنامه مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، شماره دو.
    رضوی فرد، بهزاد (1390)، «از کارکردهای سنتی کیفر در حقوق داخلی تا کارکردهای نوین آن در حقوق بین‌الملل کیفری با تأکید بر رویه قضایی»، فصلنامه مطالعات پیشگیری از جرم، شماره بیست و یک.
    رضوی فرد، بهزاد (1392)، حقوق کیفری بین‌المللی عمومی،جلد اول، تهران: نشر میزان 
    رضوی فرد، بهزاد (1391)، «کارامدی و ناکارامدی کیفر حبس در حقوق بین‌الملل کیفری»، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، سال اول، شماره یک.
    روت، میچل (1385)، تاریخ عدالت کیفری، ترجمه: ساناز الستی، جلد اول، تهران: نشر میزان.
    صانعی، پرویز (1374)، حقوق جزای عموم، جلد دوم، چاپ شش، تهران: انتشارات گنج دانش.
    عمید، حسن (1389)، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات راه رشد.
    کسسه، آنتونیو (1387)، حقوق کیفری بین‌المللی، ترجمه: حسین پیران، اردشیر امیر ارجمند و زهرا موسوی، تهران: انتشارات جنگل.
    کویل، آندرو (1384)، رویکرد حقوق بشری به مدیریت زندان، ترجمه: حسن طغرانگار، تهران: نشر وفاق.
    ماتیوس، راجرو فرانسیس، پیتر (1381)، زندان‌ها در هزاره سوم، ترجمه: لیلا اکبری، تهران: انتشارات راه تربیت. 
    مهرا، نسرین (1386)، «کیفر و چگونگی تعیین آن در فرآیند کیفری انگلستان (با تکیه بر کارکردهای کیفر)»، مجله تحقیقات حقوقی. شماره چهل و پنج.
    موریس، نوروال و روتمن، داوید جی (1390)، تاریخچه زندان، ترجمه: محمدرضا گودرزی بروجردی، چاپ دوم، تهران: نشر میزان.
     میرمحمدصادقی، حسین (1388)، دادگاه کیفری بین‌المللی، چاپ پنجم. تهران: انتشارات دادگستر.
Faugeron, Claude.(1996), “the Changing Functions of lmprisonment”. prisons 2000 An Internationl perspective of Current state future of Imprisonment. Edited by Roger Matthews& Peter Francis. New York, st.Martin’s press.
Koh, Steven Arrigg (2013), “Geography and Justice: Why Prison Location Matters in U.S. and International Theories of Criminal Punishment”, vanderbilt journal of transnational law, vol. 46.
Morris, Norval, J. Rothman, David (1998), The Oxford History of the Prison. Reprint, Oxford University Press.
Mulgrew, Róisín (2013), Towards the Development of the International Penal System, Cambridge University Press.
Oran,Daniel,tosti,mark (2007), Oran's dictionary of the law, 4 edition. Delmar Cengage Learning.
Van Zyl Smit, Dirk (2005), “International Imprisonment”, International & Comparative Law Quarterly , Volume 54 , Issue 2.
Vojta, Filip (2014), Punishment and Sentence Enforcement for Serious Violations of International Humanitarian Law Committed in the Former Yugoslavia, Mapping the Criminological Landscape of the Balkans: A Survey on Criminology and Crime with an Expedition into the Criminal Landscape of the Balkans . Publications of the Max Planck Partner Group for Balkan Criminology. Berlin: Duncker & Humblot.
www.icc-cpi.int
http://www.prisonstudies.org/country/netherlands
https://ir.mondediplo.com/article2415.html
https://en.wikipedia.org/wiki/People_detained_by_the_International_Criminal_Court