امکان سنجی پرداخت بخشی از مبلغ سند تجاری در حقوق ایران و کنوانسیون های بین المللی

نویسنده

دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

چکیده

قاعده کلی در ایفای تعهد اعم‌از تعهد پولی و غیر آن، انجام همه موضوع تعهد در زمان مقرر است و مطابق ماده 277 قانون مدنی متعهد نمی‌تواند متعهدله را مجبور به قبول قسمتی از موضوع تعهد کند. حال سؤال این است که آیا این قاعده در مورد پرداخت اسناد تجاری به‌معنای خاص (برات، سفته و چک) نیز اعمال می‌شود یا خیر؟ و آیا مقررات قانون تجارت ایران با کنوانسیون‌های بین‌المللی در این زمینه هماهنگ است؟ این‌ها و سؤالات مرتبط دیگر موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

نتیجه تحقیق حکایت از آن دارد که پرداخت بخشی از مبلغ برات و سفته در قانون تجارت ایران پذیرفته شده، درحالی‌که حکم این موضوع نسبت به چک متفاوت است. در کنوانسیون‌های ژنو، پرداخت قسمتی از مبلغ برات، سفته و چک حکم مشابهی دارند، ولی کنوانسیون‌های آنسیترال با موضوع بروات و سفته‌های بین‌المللی برخلاف آنچه در مورد کنوانسیون‌های ژنو و قانون تجارت ایران نسبت به برات و سفته گفته شد، حکم متفاوتی را بیان کرده است. ازاین‌رو پیشنهاد شده است که قانون‌گذار ایران همگام با کنوانسیون‌های یادشده و با تفکیک اسناد تجاری ملی از بین‌المللی، اصلاحات لازم را به‌عمل آورد.

کلیدواژه‌ها


اخلاقی، بهروز (1371)، جزوه حقوق تجارت 3 (اسناد تجاری)، تقریرات، دانشکده حقوق دانشگاه تهران.
    ________ (1369)، اسناد تجاری در قلمرو حقوق تجارت بین‌الملل (دیدگاه‌های پیمان ژنو 1930)، مجله حقوقی، شماره 12، صفحه 89 تا 138.
    اسکینی، ربیعا (1376)، حقوق تجارت (برات، سفته، قبض انبار و ...)، تهران: سمت، چاپ سوم.
    رمضانی، محمود (1394)، کنوانسیون‌های ژنو در مورد بروات و سفته‌ها، تهران: چتر دانش.
_________ (1394)، کنوانسیون‌های ژنو در مورد چک، تهران: چتر دانش.
    _________ (1394)، کنوانسیون‌های آنسیترال در مورد بروات و سفته‌های بین‌المللی، تهران: چتر دانش.
    ستوده تهرانی، حسن (1388)، حقوق تجارت، تهران: نشر دادگستر، جلد سوم، چاپ چهاردهم.
    صفایی، سیدحسین (1392)، قواعد عمومی قراردادها، تهران: بنیاد حقوقی نشر میزان، جلد دوم، چاپ هفدهم.
    صقری، محمد (1387)، حقوق اسناد بازرگانی، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم.
    ______ (1394)، ارزیابی کلی پیش‌نویس ضمیمه اول کنوانسیون برات و سفته بین‌المللی (آنسیترال)، مجله حقوقی، شماره دوازدهم، صفحه 141 تا 164.
    عبدی‌پور فرد، ابراهیم (1393)، حقوق تجارت، اسناد تجاری، تهران: انتشارات مجد، جلد سوم.
    عدل، مصطفی (1385)، حقوق مدنی، قزوین: انتشارات طه، چاپ دوم.
Http://www.dadrah/ir/danesh.
Http://treaties.un.org-pages-lon.
Https://www.jus.uio.no-doc.
Https://legcarta.intracen.org/ir.