نقد فتوای مشهورِ فقهایِ امامیه درباره ارث کودکان متولد از رابطه نامشروع

نویسندگان

1 دانشکده حقوق-دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات

چکیده

برابر نظر مشهور فقهای امامیه، طفل متولد از زنا از ارث پدر و مادر محروم است. این حکم که مبنای مادۀ 884 قانون مدنی بوده، در شمار مسائل اجماعی‏ای نیست که باب اجتهاد در آن بسته باشد. ادلۀ این حکم، اخبار واحدی است که دچار ضعف سندی و دلالتی می‏باشد. این اخبار با ادلۀ دیگر نیز در تعارض است. همچنین نظریۀ مشهور، با عمومات آیات قرآن کریم و شماری از اصول و قواعد شرعی، عقلی و کلامی مانند اصل برابری در حقوق و تکالیف، قاعدۀ عدالت و نفی ظلم و قاعدۀ وِزر یا اصل شخصی بودن مسئولیت سازگار نیست. این مقاله با بررسی و نقد ادله و مستندات نقلی و عقلی نظریۀ مشهور و تتّبع در آرای فقیهان، نظریۀ مشهور را نقد نموده و به تقویت نظریه‌ای پرداخته که ارث بردن زنازاده از پدر و مادر را می‌پذیرد. آنچه بیشتر با ظاهر ادله سازوار می‌نماید محرومیت ارث پدر و مادر از کودک نامشروع است؛ نه ممنوعیت ارث فرزند از پدر و مادر طبیعی خود.

کلیدواژه‌ها


Hering, Jonatan, 2011, Family Law, 5th edition, England, Pearson Education.
Laslett, Peter, Oosterveen, Karla and Smith Richards (eds.), 1980, Bastardy and its Comparative History, London: Edward Arnold.
Olive. M. Stone, 1977, Family Law, 1th edition, London and Basingstoke, Macmillan Press.
Statsky, William P, 2001, Family law, 5th edition, West Legal Studies Series.