Feasibility of Generalizing the Provisions Related to Compensations Arising from Unenforceability of Unauthorized Sale to Other Similar Cases

Document Type : p

Authors

Abstract

According to Article 391 of the Civil Code and the unified judgments 733-1393/07/15 and 811-1400/01/04 of the General Board of the Supreme Court, if the sold things has been determined as belonging to another, the sale contract is null. Therefore in case of unawareness of the buyer, the vendor must pay the difference through price which is paid as consideration and the actual value of the sold object on the day of sale as compensation in addition to returning the price. The apparent interpretation of the aforementioned provisions limits them to the nullity of the sale contract due to unauthorization regarding the owner's rejection. But firstly it’s good to know that nullity causes damages in other types of contracts rather than sales. Then it should be known that nullity can be caused by reasons differing from the cause of belonging to a third party. Thirdly, must be said that the contract may cause damages not in terms of nullity, but in other types of dissolution. This research aims to answer the question whether it is possible to apply the provisions related to the damage caused by the nullity of unauthorized sale to other cases of nullity and dissolution of all contracts or not? And assuming the answer to the previous question is positive, what are the examples of the implementation of the aforementioned provisions? The collection of information in this research is library-based and the method of presenting is analytical.

Keywords

References

  • فارسی

    • آخوندی، روح‏الله (1389)، اشتباه در موضوع قرارداد؛ با مطالعۀ تطبیقی در حقوق فرانسه و انگلستان، پایان‌نامۀ دکتری، تهران: دانشکدۀ معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق.
    • امامی، سیدحسن (۱۳۹۰)، حقوق مدنی، جلد اول، تهران: اسلامیه.
    • باقری، احمد و محمدحسن جوادی (1388)، «ضمان درک»، مجلۀ مطالعات حقوق خصوصی، شمارۀ 1.
    • بیگدلی، سعید و سیدمجتبی حسینی‌الموسوی (1395)، تفسیر اصولی قانون مدنی‌: براساس آرای اندیشه‌های بزرگان حقوق ایران، نهران: مهرسا.
    • داراب‏پور، مهراب (1374)، حقوق بیع بین‏المللی، جلد سوم، تهران: گنج دانش.
    • رستمی چلکاسری، عباداله، محمدرضا سرگزی و نوشین فرهانی روحانی (1393)، «ماهیت و گسترۀ غرامت قابل مطالبه از بایع در مبیع مستحق للغیر (نقد و بررسی رأی وحدت رویۀ شمارۀ 733 - 07/15 /93 هیئت عمومی دیوان‌عالی کشور)»، فصلنامۀ رأی، شمارۀ 7.
    • رنجبر، مسعودرضا (1387)، تعیین خسارت ناشی از نقض قرارداد، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
    • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1372الف)، ترمینولوژی حقوق، چاپ ششم، تهران: کتابخانۀ گنج ‌دانش.
    • جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1372ب)، دورۀ حقوق مدنی؛ حقوق تعهدات، جلد اول، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • حیاتی، علی‌عباس (1381)، «آثار فسخ در کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا و حقوق مدنی ایران، مصر و فرانسه»، دین و ارتباطات، شمارۀ
    • شمس، عبداله (1392)، آیین دادرسی مدنی (دورۀ پیشرفته)، جلد اول، چاپ سی و یکم، تهران: دراک.
    • شهیدی، مهدی (1371)، «فروش مال غیرمنقول بدون تنظیم سند رسمی»، تحقیقات حقوقی، شمارۀ 11 و 12.
    • شهیدی، مهدی (1388)، تشکیل قراردادها و تعهدات، جلد اول، چاپ هفتم، تهران: انتشارات مجد.
    • شهیدی، مهدی (1389)، آثار قراردادها و تعهدات، جلد سوم، چاپ چهارم مجد، تهران: انتشارات مجد.
    • شهیدی، مهدی (1390االف)، سقوط تعهدات، جلد پنجم، چاپ ششم، تهران: انتشارات مجد.
    • شهیدی، مهدی (1390ب)، حقوق مدنی 6؛ عقود معین 1، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات مجد.
    • صفایی، سیدحسین (1395)، حقوق مدنی و تطبیقی، چاپ چهارم، تهران: نشر میزان.
    • صفایی، حسین، محمود کاظمی، مرتضی عادل و اکبر میرزانژاد (1395)، حقوق بیع بین‌المللی: بررسی کنوانسیون بیع بین‌المللی 1980 با مطالعۀ تطبیقی در حقوق ایران، فرانسه، انگلیس و ایالات متحدۀ آمریکا، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • طهماسبی، علی و علی شیرازی (1398)، «قابلیت مطالبۀ خسارت ناشی از کاهش ارزش ثمن در صورت فسخ قرارداد»، پژوهشنامۀ حقوق اسلامی، شمارۀ 49.
    • کاتبی، حسینقلی (1336)، «خسارات حاصله از عدم انجام تعهدات»، مجلۀ کانون وکلا، شمارۀ 53.
    • کاتوزیان، ناصر (1372)، حقوق مدنی؛ قواعد عمومی قراردادها، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات مدرس.
    • کاتوزیان، ناصر (1373)، حقوق مدنی؛ عقود معیّن (معاملات معوّض-عقود تملیکی)، جلد اول، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    • کاتوزیان، ناصر (1374)، حقوق مدنی؛ اموال و مالکیت، تهران: نشر یلدا.
    • کاتوزیان، ناصر (1376 الف)، حقوق مدنی؛ قواعد عمومی قراردادها، جلد چهارم، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    • کاتوزیان، ناصر (1376 ب)، حقوق مدنی؛ قواعد عمومی قراردادها، جلد پنجم، چاپ دوم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    • کاتوزیان، ناصر (1377)، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی؛ وقایع حقوقی، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
    • کاتوزیان، ناصر (1386)، الزام‌های خارج از قرارداد: ضمان قهری، جلد اول، چاپ هشتم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • کاتوزیان، ناصر (1389)، دورۀ مقدماتی حقوق مدنی؛ درس‌هایی از عقود معیّن، جلد اول، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات گنج دانش.
    • گرجی، ابوالقاسم (1372)، مقالات حقوقی، جلد اول، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • گلپایگانى، سیدمحمدرضا (1414ق)، مجمع‌المسائل‌، جلد پنجم، چاپ دوم، قم: دارالقرآن الکریم.
    • گلین مقدم، عیسی و صالح یمرلی (1391)، «مسئولیت مدنی ناشی از رجوع از ایجاب و توافق مقدماتی»، نشریۀ مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شمارۀ 7.
    • مبیّن، حجت (1387)، نظریۀ قابلیّت استناد به‌عنوان مبنای مسئولیت مدنی در فقه امامیه و حقوق ایران با مطالعۀ تطبیقی در حقوق فرانسه، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشکدۀ معارف اسلامی و حقوق دانشگاه امام صادق (ع).
    • محقق داماد، سیدمصطفی (1382)، قواعد فقه (بخش مدنی)، جلد اول، چاپ دوازدهم، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    • محقق داماد، سیدمصطفی (1390)، نظریۀ عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی، چاپ دوم، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
    • محمدی قاسم و مرتضی جمالی (1395)، «حکم به اجرای قرارداد باطل به‌عنوان روشی برای جبران خسارت»، مجلۀ حقوقی دادگستری، شمارۀ 95.
    • نورانی مقدم، سیدیونس حاجی عزیزی، بیژن حاجی عزیزی و محمدجواد عیوضی (1396)، «جمع ضمانت اجراهای اصلی تخلف از اجرای قرارداد در فقه امامیه، حقوق ایران و انگلستان»، نشریۀ مجلس و راهبرد، شمارۀ 92.
    • سامانه ملّی آرای قضائی، < https://ara.jri.ac.ir/Judge>، )20/11/1400)
    • سایت روزنامۀ رسمی جمهوری اسلامی ایران، <https://www.rrk.ir/Laws>، )01/04/1401)

    عربی

    • انصاری، شیخ مرتضی (1415 ق)، کتاب المکاسب، جلد سوم، چاپ اول، قم: کنگرۀ جهانى بزرگداشت شیخ اعظم انصارى.
    • رجب‌السراج، سندس عبدالله (2013م)، انحلال العقد بالتقایل (دراسة تحلیلیة)، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، غزة: دانشکدۀ حقوق جامعة الأزهر غزة.
    • زرقا، مصطفی احمد (1998م)، المدخل الفقهی العام، جلد اول، چاپ اول، دمشق: دارالقلم.
    • سباعی، شکری أحمد (1968م)، نظریة بطلان العقود و أبطالها فی قانون الإلتزامات و العقود المغربی، رسالۀ دکتری، رباط: جامعة محمدالخامس.
    • سنهوری، عبدالرزاق احمد (2009م)، الوسیط فی شرح القانون المدنی الجدید؛ مصادرالإلتزام، جلد اول، چاپ سوم، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقیه.
    • عوجی، مصطفی (1995م)، القانون المدنی ـ العقد، چاپ اول، بیروت: منشورات بحسون الثقافیة.
    • کرم، عبدالواحد (1987م)، معجم المصطلحات القانونیة، چاپ اول، بیروت: مکتبة النهضة العربیة.
    • طباطبایى قمى، سیدتقى (1413ق)، عمدة المطالب فی التعلیق على المکاسب، جلد دوم،‌ چاپ اول،‌ قم: کتابفروشى محلاتى‌.
    • طباطبایی یزدى، سیدمحمدکاظم (1421ق)، حاشیة المکاسب‌، جلد اول، چاپ دوم، قم: مؤسسۀاسماعیلیان.
    • مکارم‌ شیرازى، ناصر (1411ق)، القواعد الفقهیة،‌ جلد دوم، چاپ سوم، ‌ قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین علیه‌السلام‌.
    • مخلوف، کسیلی (2016م)، انحلال العقد، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تیزی وزو: دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، جامعة مولود معمری.
    • نائینى، میرزا محمدحسین (1373ق)، منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، جلد اول،‌ چاپ اول، تهران: المکتبة المحمدیة
    • نجفی، محمدحسن (1404ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام‌، جلد 22، چاپ هفتم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
The Quarterly Journal of Judicial Law Views
Volume 28, Issue 101 - Serial Number 101
September 2023
Pages 149-176

Files

History

  • Receive Date: 19 September 2022
  • Accept Date: 11 September 2023

Share

How to cite

Statistics