سازوکارهای حقوقی و اجرایی در پیشگیری از حبس ناشی از محکومیت مالی در حقوق ایران و انگلستان

نوع مقاله : ‍‍‍‍‍‍‍پژوهش کاربردی

نویسندگان

واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

تحولات نظام کیفری ایران در قبال سلب آزادی محکومان مالی ناشی از معطوف بودن نظام تقنینی کشور به تأسیسات حصری فقهی نظیر اعسار و ملائت بوده است؛ لیکن این تحولات در نظام ‏کیفری انگلستان در افزایش محدودۀ دخالت کیفر حبس و توسعۀ سازوکار زندان‏ در انگلستانِ قرن هجده ریشه دارد. مطالعۀ تطبیقی در حوزۀ سلب آزادی ناشی از محکومیت‌های مالی در دو نظام کیفری متفاوت مانند ایران و انگلستان، نقاط ضعف و قوت و نیز رویکردها، پیشرفت‏ها و انعطاف نظام عدالت کیفری در هر کشور را در موضوعی واحد مشخص می‌سازد. از این رهگذر، ضمن واکاوی سیر تحول و تطور مقررات منتج به سلب‏ آزادی محکومان مالی در ایران و انگلستان می‌توان به این مهم نائل شد که در تحولات جهانی حقوق در سال‏های اخیر، چه تأسیساتی به‌عنوان جایگزین‏های سالب آزادی برای محکومان مالی در سیاست کیفری ایران و انگلستان تعریف شده‌اند. به نظر می‏رسد در باب پرداخت دین به مدعی خصوصی (و نه پرداخت جزای نقدی)، سیاست کیفری ایران ابزار مستقلی در اختیار ندارد و ناگزیر باید به عمومات قواعد اعسار رجوع کرد. اما در حقوق انگلستان پس از قرن نوزدهم میلادی، سازوکاری به رسمیت شناخته شد که در آن مدیون در دوران سلب آزادی، به فعالیت چند ماهه، خارج از زندان و در راستای خدمت‌رسانی به دائن و پرداخت دین مشغول می‏شود.

 





 

کلیدواژه‌ها


  • الف) منابع فارسی

    • الیاسی زواره، احسان (1393)، حبس ناشی از محکومیت‌های مالی در حقوق ایران و اسناد بین‌المللی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، رشتۀ حقوق، گرایش جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.
    • بهرامی، بهرام (1392)، آیین دادرسی مدنی کاربردی، تهران: انتشارات نگاه بینه.
    • دیانی، عبدالرسول و معصومه براهیم باستانی (1396)، «جبران خسارت ناشی از صدمات بدنی در حقوق ایران و انگلیس»، تحقیقات حقوقی آزاد، شمارۀ 36.
    • رفیعی، محمدتقی (1383)، فرهنگ حقوقی مجد، تهران: انتشارات مجد.
    • سرخسی، محمد بن أحمد بن أبی سهل شمس الأئمة (1414ق ـ 1993م)، المبسوط، 30 مجلد، بیروت: دارالمعرفة .
    • صقری ، محمد (1399)، کتاب حقوق بازرگانی ورشکستگی (نظری و عملی)، تهران: مجمع علمی فرهنگی مجد.
    • عربیان، بهمن (1393)، ضرر و زیان ناشی از جرم در حقوق ایران و انگلیس، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد شاهرود، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی.
    • عوده، عبدالقادر (1379)، حقوق جنایی اسلامی، جلد اول، ترجمۀ اکبر غفوری، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
    • کاتوزیان، امیرناصر (1390)، الزامات خارج از قرارداد ـ ضمان قهری، تهران: میزان.
    • مهرا، نسرین (1389)، نظام حقوقی انگلستان، تهران: میزان.
    • میرزایی، علیرضا (1389)، محشی ق.آ.د.ک، تهران: بهنامی.
    • میرمحمدصادقی، سیدحسین (1395)، جرایم علیه اشخاص، تهران: میزان.
    • کمالی، سعید (1387)، بررسی مادۀ 696 قانون مجازات اسلامی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تهران.
    • نجفی، محمدحسن (1407ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، شرح عباس القوچانی، جلد 25، بیروت: دارالحیاءالتراث العربی.

     

    ب) منابع انگلیسی

    • Simpson, J., & E. Weiner (2005), Oxford English Dictionary (3rd Ed.), Oxford University Press.
    • Lines, L. (2017), Debtors and Creditors Explained, accountsandlegal.co.uk
    • Insolvency Act (1986 s) 122(1)(f) Report of the Review Committee on Insolvency Law and Practice (1982) Cmnd 8558.
    • Chisholm, H. (ed.) (1911), “Attach law”, Encyclopedia Britannica, 30 (12th), London & NewYork
    • Gov, UK. (2015), Insolvency Proceedings: Debt relief orders and the bankruptcy petition limit (PDF). Gov.UK. Retrieved 12 May 2015.
    • Gov, UK. (2017), Rescue deal saves jobs at debt management firm. Insider Media Ltd, Retrieved, 2017-12-06.
    • Grier, W.S. N. (2014), “Bankruptcy in Scotland: Past, Present, and Future”, Scottish Parliamentary Review, No. 2 [Edinburgh: Blacked Avenue Press].
    • British Household Indebtedness and Financial Stress: A Household -Level Picture [PDF] Quarterly Bulletin, Personal Sector Articles, Winter 2004 (Report for Bank of England).
    • Gov, U.K. (2018), “Guide to Bankruptcy”, UK, Archived from the original on 17 February 2018. Retrieved 7 May 2018.
    • Oxford Advanced Learners' Dictionary (2015), 9th Edition Oxford
    • https://www.stepchange.org/debt-info/your-rights/can-you-go-to-prison-for-debt.aspx
    • https://www.en.wikipedia.org/wiki/Attachment_(law).