بررسی جرم‌شناختی خشونت خانگی علیه زنان و تأثیر آن بر طلاق

نوع مقاله : تحلیلی و انتقادی

نویسندگان

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

چکیده

خشونت خانگی به‌عنوان شایع‌ترین نوع خشونت علیه زنان، هر نوع اقدام خشونت‌آمیز جنسیتی است که به آسیب بدنی، جنسی، روانی و یا افزایش احتمال بروز آن در زنان منجر می‌شود، یا اقداماتی است که برای زنان رنج‌آور است و یا به محرومیت اجباری از آزادی‌های فردی یا اجتماعی منجر می‌شود. اگرچه این نوع خشونت‌ها معمولاً در حریم خانواده رخ می‌دهند، اما زندگی زنان را در همۀ عرصه‌های عمومی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهند. از این رو، به پیامدهای تخریب‌کننده در درون خانواده و جامعه منجر خواهد شد و همچنین مانع پیشرفت اقتصادی ـ اجتماعی زنان می‌شود. در این مقاله به بررسی جرم‌شناختی خشونت خانگی پرداخته شده است. همچنین نگارندگان در صدد  هستند که با بررسی میدانی، ارتباط بین این موضوع و پدیدۀ طلاق را بیابند و به راهکارهایی عملی در موضوع نائل آیند و پیشنهاد‌های اجرایی به قانونگذار و نظام قضائی برای اجرایی کردن آن ارائه دهند. روش جمع‌آوری اطلاعات در این مقاله به شیوۀ کتابخانه‌ای است و در مطالعۀ میدانی نیز از ابزار پرسش‌نامه بهره گرفته شده است. جامعۀ آماری این بررسی زنانی هستند که مورد خشونت همسران خود قرار گرفته‌اند و با تشکیل پرونده در دادگاه خانوادۀ تهران قصد جدایی و طلاق دارند. در این پژوهش نتایج قابل‌توجهی به دست آمده است که برای نمونه می‌توان به رابطۀ معنادار بین تحصیلات زیر دیپلم و عدم اشتغال زنان با اعمال خشونت خانگی علیه آنان توسط همسرانشان اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


  •  فارسی

    • اعزازی، شهلا (۱۳۸۰)، خشونت خانوادگی: زنان کتک‌خورده، چ ۱، تهران: نشر سالی.
    • اعزازی، شهلا (۱۳۸۳)، «ساختار جامعه و خشونت علیه زنان»، رفاه اجتماعی، سال چهارم، شمارۀ ۱۴.
    • آرین، علی و علی میرسعید قاضی (1375)، کار پایۀ عمل و اعلامیۀ پکن، تهران: دفتر امور زنان در نهاد ریاست جمهوری.
    • امیری، سحر (1397)، «بررسی عوامل مؤثر بر خشونت خانگی علیه زنان»، نشریۀ پژوهش‌های حقوقی قانون‌یار، دورۀ اول، شمارۀ 2.
    • جوان‌مرد، بهروز (۱۳۹۰)، «خشونت علیه زنان و انواع آن در پرتو گفتمان حقوق کیفری ایران در حمایت از زنان بزه دیده»، نشریۀ قضاوت، شمارۀ ۶۹.
    • «چرخۀ جهنمی اعمال خشونت بر زنان»، گفت‌وگو با دکتر شهلا اعزازی، زنان، شمارۀ ۱۰۹.
    • درگاهی، حسن (1397)، «عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر طلاق در ایران با تأکید بر ادوار تجاری، آموزشی و اشتغال زنان»، فصلنامۀ اقتصاد و الگوسازی دانشگاه شهید بهشتی، شمارۀ 4.
    • دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۷۷)، لغت‌نامه، تهران: دانشگاه تهران.
    • ره‌کشایی، حمیده (1395)، «نقش مداخلۀ دولت‌ها در خشونت خانگی علیه زنان از منظر حقوق بشر»، نشریۀ پژوهش‌نامۀ حقوق بشری، شمارۀ 4.
    • صادقی، رسول و همکاران (1398)، «عوامل مرتبط با خشونت خانگی علیه زنان در تهران»، پژوهشنامۀ مددکاری اجتماعی، سال چهارم، شمارۀ 14.
    • قادری، زهره (1400)، شیوه‌های حمایت از زنان در برابر خشونت خانگی در نظام حقوقی ایران و اسناد بین‌المللی، تهران: انتشارات جنگل.
    • مهدوی، محمود، سینا رستمی، هادی کربلایی و مینا دیبامهر (1396)، «پیش‌گیری از بزه‌دیدگی زنان قربانی خشونت در خانواده با بررسی سیاست جنایی تقنینی ایران»، نشریۀ رهیافت پیش‌گیری، شمارۀ 2.
    • نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، محمدجعفر حبیب‌زاده و محمدعلی طاهری (1383)، «خشونت و نظام عدالت کیفری»، مجلۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورۀ 21.
    • نجفی توانا، علی (1385)، نابهنجاری و بزهکاری اطفال و نوجوانان، تهران: انتشارات آموزش سنجش.